α/Αλλαγές στον Τρόπο Ζωής-Διατροφή-άσκηση-κάπνισμα
Όλες οι μεγάλες διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν (GRADE A) όλοι οι υπέρβαροι ασθενείς να χάσουν βάρος, προκειμένου να βελτιωθεί ο έλεγχος της γλυκόζης, συστήνεται τα παχύσαρκα άτομα με διαβήτη τύπου 2 να λαμβάνουν εξατομικευμένες παρεμβάσεις, για να χάσουν βάρος (συμπεριλαμβάνοντας αλλαγές στον τρόπο ζωής, φαρμακολογικές ή χειρουργικές επεμβάσεις), προκειμένου να βελτιωθεί ο μεταβολικός έλεγχος.
- Ορίζεται υπέρβαρο το ατομο, όταν ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ≥ 25 kg/m2 και η παχυσαρκία, όταν ΔΜΣ ≥ 30 kg/m2.
- Ο αρχικός στόχος της θεραπείας απώλειας βάρους θα πρέπει να είναι η μείωση του σωματικού βάρους κατά περίπου 10% από την αρχική τιμή. Μετά την επίτευξη αυτού, περαιτέρω απώλεια βάρους μπορεί να επιχειρηθεί, εάν ενδείκνυται, αφού προηγηθεί αξιολόγηση.
- Η απώλεια βάρους πρέπει να είναι περίπου 0,5-1 Kg/εβδομάδα για μία περίοδο 6 μηνών με τη στρατηγική, που θα χρησιμοποιηθεί, να βασίζεται στην ποσότητα της απώλειας βάρους.
- Ένα πρόγραμμα συντήρησης του βάρους θα πρέπει να είναι μια προτεραιότητα μετά τους αρχικούς 6 μήνες θεραπείας για απώλεια βάρους.
Ωστόσο, τα παχύσαρκα άτομα με διαβήτη έχουν μεγαλύτερη δυσκολία να χάσουν βάρος σε σύγκριση με τα παχύσαρκα άτομα χωρίς διαβήτη. Επιπλέον, η διατήρηση της απώλειας παραμένει ένα σημαντικό ζήτημα και, παρόλο που όλες οι μελέτες/παρεμβάσεις οι οποίες στοχεύουν στην απώλεια βάρους περιλαμβάνουν τεχνικές, προκειμένου να αποφευχθεί η ανάκτηση του βάρους, οι ασθενείς έχουν την τάση να αποτυγχάνουν να διατηρήσουν την αρχική απώλεια του βάρους τους. Παρόλα αυτά υπάρχουν μελέτες που εξετάζουν τις λεπτομέρειες που απαιτούνται για τη διατήρηση της απώλειας βάρους και εντατικές παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής που περιλαμβάνουν τροποποιήσεις στην διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα, συμπεριφορικές τεχνικές και συχνή επαφή ανάμεσα στον ασθενή και τον επιστήμονα υγείας, οι οποίες φαίνεται να είναι αποτελεσματικές για την απώλεια και την συντήρηση του βάρους.
Συμπερασματικά, για πολλούς ασθενείς η πρόληψη της αύξησης του σωματικού βάρους μπορεί να θεωρηθεί ένας ρεαλιστικός και βιώσιμος στόχος, ακόμη και αν μια μέτρια απώλεια βάρους από 5% έως 10% του αρχικού σωματικού βάρους μπορεί να βελτιώσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και τον γλυκαιμικό έλεγχο, ενώ ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στην διατήρηση της απώλειας του βάρους. Ως εκ τούτου, η απόκτηση και η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους και η πρόληψη της επαναπρόσληψης του βάρους αποτελούν τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους για τους ασθενείς με ΣΔ2.
Σε όλα τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 συστήνεται μια διατροφή μεσογειακού τύπου, πλούσια σε φυτικές ίνες και μονο-ακόρεστα λιπαρά οξέα, χαμηλή πρόσληψη σε κορεσμένα λιπαρά (<10% της Συνολικής Ενεργειακής Πρόσληψης, ΣΕΠ) και τρανς λιπαρά (<1% της ΣΕΠ), χαμηλή πρόσληψη σε νάτριο και μέτρια κατανάλωση αλκοόλ.
Τέλος η δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες και η μεσογειακή διατροφή οδήγουν σε μεγαλύτερη απώλεια βάρους [-0,69Kg (Ρ = 0,21) και -1,84kg (Ρ <0,00001), αντίστοιχα].
Ισοδύναμα τροφίμων
Τα ισοδυνάμα τροφίμων ομαδοποιούν τα τρόφιμα σε 6 κατηγορίες. Τα τρόφιμα που ανήκουν σε κάθε ομάδα έχουν τις ίδιες αναλογίες σε μακροθρεπτικά συστατικά (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη) που περιέχουν και θερμίδες. Επομένως υπάρχει η δυνατότητα να αντικατασταθούν από άλλα τρόφιμα της ίδιας ομάδας χωρίς να αλλάξει η περιεκτικότητα στα θερμιδογόνα συστατικά και να υπάρχει ποικιλία στη διατροφή.
1 ποτήρι γάλα (240ml) είναι «ισοδύναμο» με ένα κεσεδάκι γιαούρτι (180γρ) γιατί περιέχουν την ίδια ποσότητα υδατανθράκων, πρωτεϊνών και λιπαρών. Άρα, τα τρόφιμα αυτά μπορούν να αντικατασταθούν μεταξύ τους
διαφορά των ισοδυνάμων τροφίμων από τις μερίδες;
Ως μερίδα τροφίμου από κάθε ομάδα θεωρούμε μια συγκεκριμένη ποσότητα. Ωστόσο, το ισοδύναμο δεν ταυτίζεται πάντα με τη μερίδα του τροφίμου. Για παράδειγμα, θεωρώντας ως 1 μερίδα γάλακτος το 1 φλιτζάνι 240 ml, αυτό αποτελεί το 1 ισοδύναμο γάλακτος και μπορεί να αντικατασταθεί από άλλα γαλακτοκομικά παρόμοιας σύστασης. Αντίθετα, ως 1 ισοδύναμο κρέατος ορίζονται τα 30 γραμμ., ποσότητα που δεν αντιστοιχεί στη μερίδα!
Αξιοποίηση των ισοδύναμων των τροφίμων;
Όταν ακολουθείς ένα ισορροπημένο πλάνο διατροφής, είναι εύκολο να αξιοποιήσεις τους παρακάτω πίνακες για να αντικαταστήσεις τρόφιμα με κάποια άλλα, που ανήκουν στην ίδια κατηγορία και περιέχουν την ίδια περιεκτικότητα σε μακροθρεπτικά συστατικά που αποδίδουν και θερμίδες. Μπορεί να υπάρχουν κάποιες κατηγορίες που θα σε δυσκολέψουν, όπως τα σύνθετα φαγητά π.χ. παστίτσιο, πίτσα με τι να τα αντικαταστήσεις, ωστόσο με μια μικρή καθοδήγηση από ένα διαιτολόγο, είναι κάτι που μπορείς να κάνεις έπειτα και από μόνος σου.
Για να σε βοηθήσω θα σου δώσω μερικά παραδείγματα ισοδυνάμων!
Γαλακτοκομικά
- 1 ποτήρι γάλα (240ml) είναι ισοδύναμο με: 1 κεσεδάκι γιαούρτι (180γρ)
- 1 φλιτζάνι κεφίρ (240ml)
- 1 φλιτζάνι γάλα σόγιας αποβουτυρωμένο (240ml)
Όσον αφορά τα λαχανικά εδώ τα πράγματα είναι πιο εύκολα καθώς ένα ισοδύναμο λαχανικών ισούται είτε με 1 φλιτζάνι ωμά είτε με μισό (1/2) φλιτζάνι βραστά λαχανικά.
Έτσι για παράδειγμα:
Λαχανικά
- 1 φλιτζάνι τομάτα ισοδυναμεί με: 1 φλιτζάνι λάχανο
- 1 φλιτζάνι μαρούλι
- ½ φλιτζάνι χόρτα βραστά
- ½ φλιτάζνι κολοκυθάκια βραστά
- ½ φλιτζάνι κουνουπίδι βραστό
- ½ φλιτζάνι μπρόκολο βραστό
- ½ φλιτζάνι μελιτζάνες βραστές
- ½ φλιτζάνι μπάμιες βραστές
Αν μιλήσουμε για τα φρούτα θα σου έλεγα πώς ως 1 φρούτο ορίζουμε ό,τι χωράει στην παλάμη, μας με πιο απλά λόγια. Πιο συγκεκριμένα, σε επίπεδο ισοδυνάμων μπορείς να δεις τα παραδείγματα που ακολουθούν:
Φρούτα
1 μέτριο μήλο ισοδυναμεί με:
- 1 μεγάλο ακτινίδιο
- ¾ του φλιτζανιού ανανά
- 1 μέτριο αχλάδι
- 4 μέτρια βερίκοκα
- 4 αποξηραμένα βερίκοκα
- 2 φρέσκα δαμάσκηνα
- 3 αποξηραμένα δαμάσκηνα
- ½ μπανανα
- 2 σύκα αποξηραμένα
- 17 ρόγες σταφύλι
- 12 κεράσια
- 1 και ¼ φλιτζάνι φράουλες1 φρούτο ισούται με ½ φλιτζάνι χυμού
Ωστόσο, αναέμσα σε αυτά τα 2 θα σου πρότεινα να καταναλώσεις ολόκληρο το φρούτο καθώς έτσι θα λάβεις και τις φυτικές ίνες που θα σε κρατήσουν χορτάτο για μεγαλύετρο χρονικό διάστημα.
Ας περάσουμε τώρα στο άμυλο, όπου ως άμυλο, ενοούμε το ψωμί, το ρύζι, τα ζυμαρικά κτλπ.
Αμυλούχα τρόφιμα
- 1 φέτα ψωμί (30γρ) ισοδυναμεί με: ½ κουλούρι στρογγυλό
- 5 κράκερς
- 4 κριτσίνια (10 εκατοστών)
- 1 γλιτζάνι κρουτόν
- ½ πίτα αλλάδωτη
- ½ τορτίγια
- ½ φλιτζάνι δημητριακά πρωινού
- ½ φλιτζάνι όσπρια μαγειρεμένα, στραγγισμένα
- ½ πατατα
- 1/3 του φλιτζανιού ρίζι μαγειρεμένο
- ½ πατάτα
Αν μιλήσουμε για το κρέας επειδή εδώ τα πράγματα είναι λίγο πιο σύνθετα θα σου έδινα την εξής απλή συμβουλή:
Αντικατέστησε το λευκό κρέας με λευκό κρέας στην ίδια ποσότητα π.χ. κοτόπουλο με ψάρι και το κόκκινο κρέας με κόκκινο κρέας π.χ. χοιρινό με αρνί ή μοσχάρι στην ίδια ποσότητα
Να θυμάσαι! Σ ένα διαιτολόγιο το τυρί θεωρείται ισοδύναμο κρέατος. Έτσι, τα μακαρόνια με 2 κουταλιές της σούπας τριμμένο τυρί, μπορούν να γίνουν μακαρόνια με 2 κουταλιές της σούπας κιμά.
Για το τέλος άφησα τα ισοδύναμα λίπους. Εδώ ισχύουν τα εξής:
Λιπαρά
- 1 κ. του γλυκού ελαιόλαδο ισοδυναμεί με: 6 αμύγδαλα
- 10 μικρές ή 5 μεγάλες ελιές
- 6 κάσιους
- 2 κ. του γλυκού ταχίνι
- 1 κ. του γλυκού μαργαρίνη
- 2 ολόκληρα καρύδια
Δε δείχνει δυστυχώς ακριβώς τη θρεπτική αξία του κάθε τροφίμου, για παράδειγμα για να μάθουμε πόσο ασβέστιο περιέχει ένα ποτήρι γάλα με χαμηλά λιπαρά θα πρέπει να ανατρέξουμε στους πίνακες τροφίμων. Όμως παρόλα αυτά θεωρείται μια πρακτική και γρήγορη μέθοδος που εφαρμόζεται σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, διότι βοηθάει στον υπολογισμό των υδατανθράκων της διατροφής τους, των λιπιδίων και των θερμίδων που λαμβάνουν. Επίσης μπορούν να μετρούν και τις πρωτεΐνες, απαραίτητη γνώση για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη που εμφανίζουν και νεφροπάθεια.
Ξηροί καρποί
Η ποσότητα και η ποιότητα του λίπους στη δίαιτα για το σακχαρώδη διαβήτη είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που αφορά τη διατροφή και σχετίζεται τόσο με τη ρύθμιση των επιπέδων γλυκόζης και λιπιδίων, όσο και τη συνολική ρύθμιση του βάρους. Πέρα από τις συστάσεις για αύξηση των μονοακόρεστων λιπαρών οξέων μέσα από την κατανάλωση ελαιολάδου, τα τελευταία χρόνια υπάρχουν σαφείς συστάσεις για κατανάλωση ξηρών καρπών συστηματικά από τα άτομα με διαβήτη, ή με προδιάθεση για εμφάνιση διαβήτη.
Οι ξηροί καρποί είναι συστατικά της διατροφής πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία, πλούσια σε μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και ωμέγα 3. Αποτελούν καλές πηγές φυτικών πρωτεϊνών και φυτικών ινών, ενώ προσφέρουν και πολύτιμες βιταμίνες (φυλλικό οξύ, νιασίνη, βιταμίνη Ε, Β6) και πολλά ιχνοστοιχεια και μέταλλα (ασβέστιο, σίδηρο, μαγνήσιο). Οι ξηροί καρποί είναι τροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και προσφέρει καλής ποιότητας λιπαρά και θερμίδες και αποτελούν ένα από τα ισχυρότερα καρδιοπροστατευτικά τρόφιμα, που καταναλώνονται ευρέως.
Η συστηματική κατανάλωσή των ξηρών καρπών έχει συνδυαστεί με πρόληψη και αντιμετώπιση του διαβήτη, πέρα από τη γνωστή προστατευτικής τους δράση στα λιπίδια (χοληστερίνη, τριγλυκερίδια). Για το λόγο αυτό η κατανάλωση τους, σε συγκεκριμένες μικρομερίδες στην καθημερινή διατροφή μπορεί να βελτιώσει τη συνολική ποιότητα της διατροφής
Ένας σημαντικός στόχος για το σωστό σχεδιασμό ενός προγράμματος διατροφής για τα άτομα με διαβήτη είναι η μείωση του κινδύνου των μελλοντικών καρδιαγγειακών προβλημάτων. Στο πλαίσιο αυτού του στόχου, η κατανάλωση ξηρών καρπών, όπως π.χ. καρυδιών, έχει δείξει σημαντικά αποτελέσματα στην καλύτερη υγεία και λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Μια ημερήσια πρόσληψη π.χ. καρυδιών (30-60 γρ) παρέχει σημαντικά οφέλη σε αυτόν τον τομέα για τα άτομα με διαβήτη τύπου 2, όπως καλύτερη σύνθεση λιπιδίων στο αίμα (συμπεριλαμβανομένων των λιγότερο LDL χοληστερόλη και λιγότερο ολική χοληστερόλη), έχει επίσης αποδειχθεί σε άτομα με διαβήτη τύπου 2. Τα οφέλη αυτά σχετίζονται κυρίως με τα ακόρεστα λιπίδια (πολυακόρεστα ή μονοακόρεστα) που περιέχονται στους ξηρούς καρπούς, τα οποία αποδεδειγμένα βελτιώνουν τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα, μειώνοντας την κακή χοληστερόλη LDL.
Για όλα αυτά, είναι σημαντικό πλέον να δίδεται η διαιτητική εντολή και οδηγία στα άτομα με διαβήτη να εντάσσουν ελεγχόμενη ποσότητα μικρομερίδων ξηρών καρπών (αμυγδάλων, καρυδιών, φυστικιών, κάσιους) στο διαιτολόγιο και να αντικαθιστούν άλλα επιβαρυντικά σνακ όπως γλυκά, κράκερς και προϊόντα αμύλου με μικρή ποσότητα ξηρών καρπών, τόσο για να πετύχει την καλύτερη γλυκαιμική ρύθμιση, όσο και τα καλύτερα επίπεδα χοληστερόλης και λιπιδίων.
Μερίδες φαγητών και σνακ που έχουν 100 θερμίδες
- Δύο κυβάκια τσένταρ
- Έξι καρότα
- Πενήντα σταφίδες
- Δεκαπέντε μισά κάσιους
- Έξι αποξηραμένα σύκα
- Ένα πιάτο με σαράντα μπάμιες
- Είκοσι μικρές λιαστές ντομάτες
- Τριαντατρείς ρόγες σταφύλι
- Ένα πιάτο με 30 πέννες ολικής άλεσης
- Μία ψητή πατάτα
Έτσι, ένα σουβλάκι μετρίου μεγέθους (270 γραμμάρια) περιέχει περίπου 500 θερμίδες, 19 γραμμάρια πρωτεΐνης, 3 γραμμάρια φυτικών ινών και 22 γραμμάρια λίπους, εκ των οποίων τα 10 είναι κορεσμένα. Εάν θέλετε να μειώσετε τις θερμίδες, αντικαταστήστε το χοιρινό με κοτόπουλο, μην προσθέσετε σως ή πατάτες και προτιμήστε η πίτα να είναι ολικής άλεσης και αλάδωτη.
- Φρέσκος ανανάς, η μία φέτα 20 θερμίδες
- Βερίκοκα φρέσκα, 200 γραμμάρια 150 θερμίδες
- Καρπούζι, 200 γραμμάρια 30 θερμίδες
- Κεράσια, 200 γραμμάρια 150 θερμίδες
- Νεκταρίνι, 100γραμμάρια 50 θερμίδες
- Πεπόνι, 200 γραμμάρια 50 θερμίδες
- Ένα Ροδάκινο 60 θερμίδες
- Σταφύλια μισό κιλό 350 θερμίδες
- Φράουλες, 200 γραμμάρια 100 θερμίδες
- Παπάγια, 200 γραμμάρια 100 θερμίδες
Η σπουδαιότητα της κατανάλωσης λαχανικών και φρούτων είναι μεγάλη και πολύ σημαντική καθώς αποτελούν μια πολύ καλή πηγή βιταμινών και θρεπτικών συστατικών.
Άλλα λαχανικά μάλιστα έχουν περισσότερα και άλλα λιγότερα οφέλη ενώ υπάρχει και ένα λαχανικό που βοηθάει ακόμη και στην καύση των θερμίδων.
Σύμφωνα με έρευνες, το σέλινο έχει την ιδιότητα να οδηγεί σε καύση έως και διπλάσιων θερμίδων από αυτές που παρέχει. Πρακτικά, η έρευνα έδειξε ότι ένα άτομο που κατανάλωσε σέλινο παίρνοντας 53 θερμίδες, έκαψε περισσότερες χάρη σε αυτό. Σύμφωνα, επίσης, με τη μελέτη η πολτοποίηση του λαχανικού επιτρέπει να διασπαστούν οι φυτικές του ίνες και να απελευθερωθούν τα θρεπτικά συστατικά του, με αποτέλεσμα το συκώτι να εργάζεται πιο εντατικά, κάτι που οδηγεί σε μεγαλύτερες καύσεις.Εκτός από τα παραπάνω, το σέλινο έχει επίσης αντιοξειδωτική και αντιφλεγμονώδη δράση, επομένως συμβάλλει στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος καρδιοπάθειας.
Τα κοκτέιλ αποτελούν μια αγαπημένη συνήθεια του καλοκαιριού, η οποία ωστόσο, μπορεί να δυσκολέψει την προσπάθεια απώλειας βάρους ή ακόμη και να επιφέρει ανεπιθύμητη αύξησή του, εάν δεν τηρηθεί ο κανόνας του μέτρου.
Και αυτό, γιατί τα κοκτέιλ, εκτός από το αλκοόλ, το οποίο αποδίδει 7 θερμίδες ανά γραμμάριο, περιέχουν χυμούς, αναψυκτικά, λικέρ, ζάχαρη, σιρόπια ή άλλα συστατικά που αυξάνουν περαιτέρω το θερμιδικό τους περιεχόμενο.
Έτσι, ένα κοκτέιλ μπορεί να αποδίδει γύρω στις 200-300 θερμίδες ή ακόμη περισσότερες όταν σερβίρεται σε μεγαλύτερη ποσότητα, σε αντίθεση με ένα απλό ποτό όπως το ρούμι ή η βότκα, που προσφέρουν περίπου 100-120 θερμίδες ανά μερίδα ή ένα ποτήρι κρασιού, που ανάλογα με τον τύπο του αποδίδει περίπου 80-100 θερμίδες.
Εύκολα, λοιπόν, αντιλαμβάνεται κανείς πως ένα κοκτέιλ μπορεί να αντιστοιχεί θερμιδικά σε ένα μικρό γεύμα, ενώ αν συνυπολογίσουμε τα συνοδευτικά που συχνά καταναλώνονται μαζί με αυτό, οι ξηροί καρποί και τα πατατάκια, τότε η συνολική «συγκομιδή» θερμίδων αυξάνεται κατά πολύ. Συνεπώς, στις καλοκαιρινές σας εξόδους φροντίστε να επιλέγετε συχνότερα ένα ποτήρι λευκό ή κόκκινο κρασί ή μια παγωμένη μπύρα, και καταναλώστε τα αγαπημένα σας κοκτέιλ σε μικρότερη συχνότητα. Ακόμη, φροντίστε να έχετε καταναλώσει ένα ελαφρύ γεύμα πριν την έξοδό σας για ποτό, ώστε να περιορίσετε το αίσθημα της πείνας, αποφεύγοντας έτσι την κατανάλωση των συνοδευτικών σνακ.
Άσκηση
Βασικές συμβουλές για σωματική δραστηριότητα σε ενήλικες με διαβήτη τύπου 2
Η τακτική αερόβια άσκηση βελτιώνει τη γλυκαιμική διαχείριση. Οι μεταναλύσεις έχουν αναφέρει λιγότερα καθημερινά υπεργλυκαιμικά επεισόδια και μειώσεις της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (A1c) κατά 0,5%-0,7%.
Η άσκηση με αντίσταση υψηλής έντασης, όταν εκτελείται με ασφάλεια, είναι καλύτερη από την άσκηση αντίστασης χαμηλής έως μέτριας έντασης για τη διαχείριση της γλυκόζης και την μείωση της υπερινσουλιναιμίας. Η άσκηση με αντίσταση έχει συνήθως ως αποτέλεσμα βελτιώσεις από 10% έως 15% στη δύναμη, την οστική πυκνότητα, την αρτηριακή πίεση, το λιπιδαιμικό προφίλ, τη σκελετική μυϊκή μάζα και την ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Η άσκηση μετά τα γεύματα, όπως η βόλτα μετά το δείπνο με τον δικό του ρυθμό ο καθένας, εκμεταλλεύεται τα αποτελέσματα της άσκησης για σταθεροποίηση της γλυκόζης του αίματος.
Μειώστε τον χρόνο της καθιστικής ζωής κάνοντας τακτικά διαλείμματα για μικρές «δόσεις» σωματικής δραστηριότητας, η οποία μπορεί να μειώσει μέτρια τα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης μετά το γεύμα, ιδιαίτερα σε άτομα με αντίσταση στην ινσουλίνη και υψηλότερο δείκτη μάζας σώματος.
Για την πρόληψη της υπογλυκαιμίας κατά τη διάρκεια ή μετά την άσκηση, τα άτομα που λαμβάνουν ινσουλίνη ή ινσουλινοεκκριτικά φάρμακα θα πρέπει να αυξήσουν την πρόσληψη υδατανθράκων ή, αν είναι δυνατόν, να μειώσουν την ινσουλίνη.
Τα άτομα που λαμβάνουν β-αποκλειστές δεν θα πρέπει να βασίζονται σε μια συσκευή καταγραφής των σφυγμών για τη μέτρηση της έντασης της προπόνησης. Θα μπορούσαν να ρωτήσουν έναν πιστοποιημένο επαγγελματία άσκησης σχετικά με πώς θ αξιολογήσουν την ένταση της άσκησης για να παρακολουθήσουν τα αποτελέσματα μιας προπόνησης.
Άλλες συστάσεις
Οι ασκήσεις χαμηλής έντασης για ευελιξία μπορούν να βοηθήσουν στην εισαγωγή των καθιστικών ατόμων στη σωματική δραστηριότητα. Οι ασκήσεις ισορροπίας μπορεί να είναι χρήσιμες για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Η απώλεια βάρους πάνω από 5% μπορεί να ωφελήσει τα επίπεδα A1c, λιπιδίων αίματος και αρτηριακής πίεσης. Η μέτρια άσκηση 4 έως 5 ημέρες την εβδομάδα μπορεί να μειώσει το σπλαχνικό λίπος.
Σε μελέτες σε νέους με διαβήτη τύπου 2, οι εντατικές παρεμβάσεις στον τρόπο ζωής συν μετφορμίνη δεν ήταν ανώτερες από τη μόνο μετφορμίνη για τη διαχείριση της γλυκόζης. Οι στόχοι σωματικής δραστηριότητας είναι οι ίδιοι για τους νέους με ή χωρίς διαβήτη.
Οι έγκυες γυναίκες με διαβήτη θα πρέπει να συμμετέχουν σε τουλάχιστον 20 έως 30 λεπτά άσκησης μέτριας έντασης τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.
Η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα άσκησης πριν και μετά τη βαριατρική επέμβαση μπορεί να βελτιώσει τα χειρουργικά αποτελέσματα.
β/Θεραπεία
Η θεραπευτική αντιμετώπιση του ΣΔΙΙ αποσκοπεί στην ουσιαστική μείωση ή και αποτροπή των επιπλοκών του διαβήτη. Ουσιαστικό ρόλο στα πλαίσια της πολυ- παραγοντικής αντιμετώπισης του διαβητικού ασθενούς, διαδραματίζει η επίτευξη γλυκαιμικής ρύθμισης, όσο το δυνατόν νωρίτερα στην διαδρομή εξέλιξης του διαβητικού συνδρόμου αλλά και η διατήρηση της ρύθμισης αυτής., με στόχο την επιθυμητή γλυκαιμική ρύθμιση (HbA1c < 7% γενικώς, A1c < 6,5% στους νεοδιαγνωσμένους και 8%<A1c >7% στους χρόνιους διαβητικούς με παρουσία επιπλοκών)Για την υλοποίηση του θεραπευτικού αυτού στόχου σήμερα διαθέτουμε αξιόπιστες γνωστές κλασσικές αγωγές αλλά και νέα ασφαλή και αποτελεσματικά θεραπευτικά μέσα.
Επιδίωξη κατά την αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας είναι η επίτευξη και διατήρηση των καθοριζομένων κατά περίπτωση γλυκαιμικών στόχων. Η δίαιτα και η άσκηση αποτελούν απαραίτητες συνιστώσες κάθε προγράμματος.
Τα φάρμακα που στοχεύουν στη διόρθωση της υπεργλυκαιμίας ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες, με διάφορους μηχανισμούς δράσης και παρεμβαίνουν σε διαφορετικές παθολογοφυσιολογικές διαταραχές του ΣΔ:
- Την αντίσταση στην ινσουλίνη μειώνουν οι διγουανίδες και οι γλιταζόνες.
- Την έκκριση ινσουλίνης προάγουν οι σουλφονυλουρίες (SU), οι μεγλιτινίδες, τα μιμητικά του GLP-1 (Glucagon Like peptide-1) και οι αναστολείς του DPP-4 (διπεπτυλ-πεπτιδάσης-4).
- Την απορρόφηση της γλυκόζης από το έντερο επιβραδύνουν οι αναστολείς των α-γλυκοσιδασών.
- Τα σκευάσματα ινσουλίνης αναπληρώνουν την ελλείπουσα- λόγω μειονεκτικής έκκρισης- ενδογενή ινσουλίνη.
Όλα τα διατιθέμενα φάρμακα έχουν θέση στην αντιμετώπιση της υπεργλυκαιμίας και η επιλογή ενός εκάστου πρέπει να γίνεται με βάση:
- την αποτελεσματικότητα
- την ασφάλεια και τις ανεπιθύμητες ενέργειες
- το μηχανισμό δράσης
- τις ενδεχόμενες ευεργετικές επιδράσεις πέραν της αντιυπεργλυκαιμικής
- την ευκολία χορήγησης
- τη νεφρική λειτουργία(όχι μετφορμίνη σε GFR<30 ml/min)
- την καρδιακή ανεπάρκεια
- και οπωσδήποτε το κόστος τόσο για τον ασθενή όσο και για το σύστημα υγείας
Κατά τη διάγνωση του ΣΔτ2 μαζί με τη δίαιτα και την άσκηση συνιστάται η χορήγηση μετφορμίνης με δόση έναρξης τη μικρότερη συνιστώμενη, η οποία αυξάνεται προοδευτικά ανά 10 – 15 μέρες, ώστε να επιτευχθούν οι τιμές γλυκόζης αίματος νηστείας κυρίως, αλλά και μεταγευματικά, σύμφωνα με τους επιδιωκόμενους στόχους.
Εάν με το ανωτέρω θεραπευτικό σχήμα και τις τυχόν απαιτούμενες αυξήσεις μέχρι τη μέγιστη δόση της μετφορμίνης, δεν επιτευχθούν οι επιδιωκόμενες τιμές γλυκόζης, συνιστάται η προσθήκη στη μετφορμίνη οιουδήποτε άλλου αντιυπεργλυκαιμικού φαρμάκου, εκ των εχόντων έγκριση για διπλό συνδυασμό.
Εάν δεν επιτευχθεί ο στόχος με την προσθήκη δευτέρου φαρμάκου, μπορεί το δεύτερο φάρμακο να αντικατασταθεί με ένα άλλο, άλλης κατηγορίας, και επί αποτυχίας να προστεθεί και τρίτο φάρμακο από όσα έχουν έγκριση για τριπλό συνδυασμό.
Επί αποτυχίας τριπλού συνδυασμού φαρμάκων ο οποίος δεν περιλαμβάνει ινσουλίνη, καθίσταται αναγκαία η προσθήκη ινσουλίνης.
Στην περίπτωση προσθήκης ινσουλίνης, η μετφορμίνη διατηρείται στην ίδια δοσολογία
